Categoriearchief: Polder safari

Polders bestaan vaak uit strakke graslanden met rechte sloten waar niets te beleven valt. Zo lijkt het. Maar niets is minder waar! Daar wil ik je meer over vertellen en laten zien!

Dromen realiseren

Bijna een jaar geleden begonnen we met het project voortuin. Sinds we in Nieuwland het huis gekocht hebben was niets met de voortuin gedaan. Een grote ingreep was de oprit. Tot nog toe bestond dit uit een laag grond met kapotte gewassen grindtegels en wat klinkers. Als het een keer goed regende stonden de modderplassen erop. Daarbij was de voortuin die we tijdelijk hadden beplant uitgegroeid tot een oerwoud. Tijd om schoon schip te maken.

De voortuin werd schoon geveegd: bomen omgezaagd, wortelstelsels weggetrokken en tegels afgevoerd. Daarna werd alle grond die gemengd was met zand en grind afgegraven. Gelukkig komt onze buurman uit het grondverzet en wist hij precies wat er nodig was. Maar liefst 14 kuub zand verdween onder de nieuwe oprit. Daarna werd het prachtig bestraat door Haag Infra. Daarna losten we een enorme hoeveelheid bosgrond in de voortuin en toen was de tuin klaar om ingericht te worden.

Ja, toen kwam de grote puzzel. Ideeën hadden we genoeg: een amfibieën vijver, een insectenmuur, een stuk met ijzerhoudende grond, een moerasgedeelte, een waterloop, een plankenpad, etc. Na een hoop geschets kwam daar een ontwerp uit. De planten die we hebben aangeplant moeten inheems zijn. Oftewel van oorsprong moeten ze voorkomen in de Nederland. Zodoende zijn ze goed afgestemd om onze insecten.

En warempel het lukt nog altijd om redelijk bij dit ontwerp te blijven! We zijn negen maanden verder en de inrichting begint zijn vruchten af te werpen. De rugstreeppadden zijn teruggekeerd, de vijver zit vol met kleine watersalamanders en in het moerasgedeelte komen maar liefst 20 orchideeën op. Kortom Karels tuin komt weer helemaal tot leven.

En aangezien het ook al weer een tijd geleden is volgt hieronder een update van onze tuinsoortenlijst:

Vogels Categorie 1: In de tuin of in ons stukje sloot
Knobbelzwaan, waterhoen, huiszwaluw, heggemus, roodborst, winterkoninkje, spreeuw, merel, ekster, parkiet, kippen, koolmees, vink, turkse tortel, pimpelmees, meerkoet, grote zilverreiger, kauw, huismus, wilde eend, Indische loopeend, zebravink, putter, witte kwikstaart, boerenzwaluw, aalscholver, putter, beflijster, zwarte roodstaart, nijlgans, blauwe reiger, sperwer, ooievaar, fuut, sperwer, ringmus, ijsvogel, bonte specht, Pommerse eend, holenduif, boomkruiper, kramsvogel, pauwstaart, groenling
Insecten cat.1: argusvlinder, klein koolwitje, distelvinder, atalanta, dagpauwoog, franse veldwespen, rood weeskind, gehakkelde aurelia, bond zandoogje, klein koolwitje, buxusmot, citroenvlinder, oranjetip, wolzwever, veelkleurig lieveheersbeestje, signaalwespbij, grote bladsnijder, weidehommel, boomblauwtje, Bonte bessenvlinder, lantaarntje, gewone oeverlibel, wesp, stadsreus, blinde bij, goudoogdaas, plakker
Geleedpotigen cat.1: gestreepte Amerikaanse rivierkreeft, kraamwebspin, grijze huisspin, kruisspin
Weekdieren cat.1: gewone tuinslak, gewone wegslak
Amfibieën & reptielen cat.1: rugstreeppad, gewone pad, kleine watersalamander
Zoogdieren cat.1: diverse katten, gewone dwergvleermuis, bruine rat, huismuis, huisspitsmuis
Vissen cat.1: kleine modderkruiper, Kaukasische dwerggrondel

Vogels Categorie 2: In het weiland of overvliegend (mits waargenomen vanuit het bezoekerscentrum (ons huis) of de tuin)
buizerd, bruine kiekendief, grutto, roek, kraai, grauwe gans, Canadese gans, torenvalk, kokmeeuw, scholekster, kievit, stadsduif, smient, bosuil, gierzwaluw, huiszwaluw, purperreiger, gele kwikstaart, watersnip, veldleeuwerik, houtduif, brandgans, roodborsttapuit, wulp, tuureluur, visdiefje, fazant, krakeend, zeearend, zilvermeeuw, blauwe kiekendief, kuifeend, grote lijster, tjiftjaf, Vlaamse gaai, kraanvogel
Amfibieën & reptielen cat.2: heikikker, groene kikker
Zoogdieren cat.2: haas, mol

Lente in de Vijfherenlanden

Met de eerste voorjaarsstormen sneuvelde onze kas op de moestuin. Hij was al wat slecht maar een goede windhoos leverde ons een opblaasboot (eigenaar is inmiddels terecht) en een ingestorte kas op. Nu het moestuin seizoen op uitbarsten staat was snelheid geboden met het opbouwen van een nieuwe kas. Werk aan de winkel dus! Het was daarom weer een drukke periode. Ook een spannende periode. Want als alles goed mag gaan krijgt Jente in september een zusje. En zo ben je opeens druk met van alles en nog wat.

Ook de natuur staat momenteel in teken van nieuw leven en opbouw. De nesten zijn gemaakt en de eerste kleintjes ontdekken de nieuwe wereld. Hier wat verzamelde foto’s uit onze omgeving.

Heldere nachten

Na de strenge sneeuwperiode hebben we een tijdje prachtig heldere nachten gehad. Zeker nu je door de avondklok niet meer je eigen eilandje af mag is het heerlijk om lekker in de tuin te genieten van de sterrenpracht boven je hoofd. Ook vanuit ons tuintje in Nieuwland is er al veel zichtbaar. Enorm indrukwekkend om Gods schepping zo te zien schitteren. Jente is er ook weg van, vooral als ze de maan ontdekt. Dan staat ze met haar vinger te wijzen en te roepen.

Zelfs de Orionnevel lukte me om op de foto te krijgen. Een wazige vlek die je ook met het blote oog (en zeker met een verrekijker) kunt waarnemen bij de 3 gordelsterren van Orion. Uiteraard is er niet veel zichtbaar en snak ik naar het gebruik van een sterrengeleider voor beter resultaat maar toch leuk om te zien dat je iets wat zo astronomisch ver weg staat op de foto weet te krijgen. Christiaan Huygens die van de nevel in 1659 een tekening maakte zou maar wat jaloers zijn op zo’n foto.

Uiteraard zal het me niet lukken om een foto te krijgen zoals de Hubble telescoop die maakt. Maar we blijven dromen: Orion nevel door de Hubble telescoop

Sjouwe rond de Zouwe

De laatste tijd waren in verband met de corona de planken paden bij de Zouweboezem afgesloten. Gelukkig zijn ook daar de regels weer versoepeld en kunnen we weer heerlijk genieten van de natuur op deze mooie plek. Hoewel de meeste zangvogeltjes inmiddels op hun nest zitten zijn er weer allerlei andere mooie dingen te zien. De zwarte sterns zijn bijvoorbeeld weer teruggekeerd van hun vakantie in West-Afrika. Zo snel als ze zijn laten ze zich moeilijk vastleggen. Het zijn echte luchtacrobaten waar een vliegshow met F-16s moeilijk tegen op kan. Binnenkort zullen ze weer gaan zitten broeden op de nestvlotjes die men er in het water heeft gelegd.

Ook de weilanden staan weer volop in bloei. Rietorchis, gele lis, boterbloemen, fluitenkruid en echte koekoeksbloem veranderen de blauwgraslanden in een bloemenzee. Kortom er is weer genoeg om met je cameratas rond te sjouwen!

Zwerven rond de zalingstraat

Het blijft alweer wat langer licht en dus zijn we veel buiten te vinden. Jente is een echt buitenmeisje geworden. Zodra we ’s morgens beneden zijn staat ze al met haar laarzen klaar. Bovendien hebben we dit jaar ook een stukje moestuin aan de andere kant van het weiland. Als de kans het toelaat gaan we daarom even op de moestuin bij de plantjes of de koeien kijken.

Ook in en om de tuin is weer van alles te zien. Putters, rugstreeppadden, ooievaars. Zelfs een rat heeft de weg naar onze tuin gevonden. Daar zijn we dan weer iets minder blij mee. En aangezien het al weer even geleden is een update van de lijstjes met dieren die we hebben gespot:

Vogels Categorie 1: In de tuin of in ons stukje sloot
Knobbelzwaan, waterhoen, huiszwaluw, heggemus, roodborst, winterkoninkje, spreeuw, merel, ekster, parkiet, kippen, koolmees, vink, turkse tortel, pimpelmees, meerkoet, grote zilverreiger, kauw, huismus, wilde eend, Indische loopeend, zebravink, putter, witte kwikstaart, boerenzwaluw, aalscholver, putter, beflijster, zwarte roodstaart, nijlgans, blauwe reiger, sperwer, ooievaar, fuut, sperwer, ringmus, ijsvogel, bonte specht, Pommerse eend, holenduif, boomkruiper, kramsvogel

Vogels Categorie 2: In het weiland of overvliegend (mits waargenomen vanuit het bezoekerscentrum (ons huis) of de tuin)
buizerd, bruine kiekendief, grutto, roek, kraai, grauwe gans, Canadese gans, torenvalk, kokmeeuw, scholekster, kievit, stadsduif, smient, bosuil, gierzwaluw, purperreiger, gele kwikstaart, watersnip, veldleeuwerik, houtduif, brandgans, roodborsttapuit, wulp, tuureluur, visdiefje, fazant, krakeend, zeearend, zilvermeeuw, blauwe kiekendief, kuifeend, grote lijster, tjiftjaf, Vlaamse gaai, kraanvogel

Insecten cat.1: argusvlinder, klein koolwitje, distelvinder, atalanta, dagpauwoog, franse veldwespen, rood weeskind, gehakkelde aurelia, bond zandoogje, klein koolwitje, buxusmot, citroenvlinder, oranjetip, wolzwever, veelkleurig lieveheersbeestje, signaalwespbij, grote bladsnijder, weidehommel, boomblauwtje, Bonte bessenvlinder, lantaarntje, gewone oeverlibel, wesp, stadsreus, blinde bij, goudoogdaas
Geleedpotigen cat.1: gestreepte Amerikaanse rivierkreeft, kraamwebspin, grijze huisspin
Weekdieren cat.1: gewone tuinslak, gewone wegslak
Amfibieën & reptielen cat.1: rugstreeppad, gewone pad
Amfibieën & reptielen cat.2: heikikker, groene kikker
Zoogdieren cat.1: diverse katten, gewone dwergvleermuis, bruine rat, huismuis
Zoogdieren cat.2: haas, mol

UitVogelen

Vandaag de dag worden we dagelijks aangemoedigd om ‘drukke plekken te mijden’. Voor ons niet zo moeilijk, eigenlijk is dit onze levensstijl. Gelukkig mogen we nog wel naar buiten. Ik ben daarom afgelopen weken regelmatig de drukte van ons dorp ontvlucht. Hoewel… ook in diverse natuurgebieden om de hoek wordt het laatste tijd te druk. Gelukkig weten we nog wel wat plekjes hier en daar waar we stil kunnen genieten van de natuur. Of we kennen iemand die een plekje wil delen. Zo had ik de mogelijkheid om mee te gaan naar een prachtige ijsvogel-spot-plek. Een geweldige ervaring om te zien hoe ze vlak voor onze neus en zelfs een keer over ons hoofd af en aan vlogen.

De kiekendieven zijn ook weer hard bezig met hun nesten bouwen. Regelmatig zie je ze met rietstengels in hun poten rond vliegen. Kort geleden kwam zelfs de blauwe kiekendief even langs vliegen bij ons achter! De blauwborsten zingen ook weer het hoogste lied. Jazeker er is weer van alles te zien in de polder! De lente vindt zijn draai wel, nu moeten wij nog uitvogelen hoe we omgaan met deze situatie. We hopen dat we snel weer zonder beperkingen naar buiten mogen!

Polderen

Terwijl het buiten nog flink grauw, nat en guur is en de stormen over ons land razen is er genoeg te zien in de polder. Wanneer weer en werk het een beetje toelaten proberen we op pad te gaan. Met Jente wandelen rond Everdingen of reeën kijken bij de Bolgerijse kade.

Maar soms hoef je niet ver te gaan voor spectaculaire natuur. Zo kreeg ik enkele weken terug van Annette een appje: “Joekel van een beest!” en “Hier in de achtertuin!”. Nu is de achtertuin een ruim begrip aangezien die grenst aan de polder en we dit ook maar voor het gemak achtertuin zijn gaan noemen. Maar de foto’s die ze vervolgens doorstuurt tarten elke verbeelding: twee zeearenden zijn neergestreken in de polder. Hoewel het algemeen bekend is dat ze in de Biesbosch en Oostvaardersplassen gevestigd zijn hadden we nooit kunnen denken dit vanuit Karels Tuin waar te nemen!

Ongelooflijk maar waar en hoe vervelend als je dan op je werk bent! Hoewel je ver moet inzoomen op de foto’s is het bewijs overduidelijk. Een heuse primeur en daarom de foto’s doorgestuurd naar de plaatselijke krant het Kontakt.

Zo zie je maar, de natuur in de omgeving blijft verbazen en voor de echte wildernis kun je gewoon lekker warm voor de houtkachel blijven zitten!

Trouwens sperwer ook regelmatig op bezoek. Ze is inmiddels zo brutaal dat ze gewoon doorgaat mussen te vangen terwijl we al half buiten staan (met camera uiteraard).

Wachten wordt beloond

Wat doe je als eerst als je een huis koopt die grenst aan een sloot? Juist! De ijsvogeltak plaatsen. Hoewel het woord ijsvogeltak nog steeds niet in de Dikke Van Dale is opgenomen is het zeker een ding. Wij vonden onze ijsvogeltak in de Ardennen. Een mooie stevige tak met een fraaie kromming waardoor hij netjes in de slootkant kan worden bevestigd. De tak hangt zo netjes boven het wateroppervlak. Ideaal voor een eventueel passerende ijsvogel.

Uiteraard gelooft niemand dat er ook echt ooit een ijsvogel op gaat zitten, maar wie niet waagt, wie niet wint. Dus plantte Peter in juni 2018 de ijsvogeltak. En jawel hoor, op 27 november 2019 zitten Annette en Jente te lunchen, en wat zit daar op de tak? De ijsvogel!

Uiteraard geweldig, maar er is meer nodig. Bewijsmateriaal! De wildcamera werd bevestigd waarna dagen verstreken zonder resultaat. Maar na een week wachten staat hij erop! Of eigenlijk een zij. Want we zien een oranje vlek op de onder-snavel, wat er op wijst dat het een vrouwtje ijsvogel is. En ook de dagen erna komt ze af en toe langs. Euforie ten top! De volgende plannen worden al gemaakt, bezoek statistieken bijhouden en dan de foto-hut opzetten.

Ja, wat dat betreft gaat het steeds beter met de biodiversiteit van Karels tuin. De mussen schreeuwen zo hard als je in de tuin loopt dat je er bang van wordt. De waterhoentjes lopen tussen de kippen op het grasveld en een sperwer vrouwtje heeft al drie keer een poging gewaagd om een vogeltje te verschalken in onze tuin.

Nieuws uit Nieuwland

Het is hoogzomer en dat betekend dat de polder bruist van leven. Zo worden we regelmatig wakker gehouden door meerkoet jongen in de sloot en hoor je de kikkerkoren ’s nachts galmen door het landschap. In onze voortuin hebben de rugstreeppadjes het vijvertje gevonden. Ook het broedseizoen bracht leuke waarnemingen met zich mee. Zo gebruikte de boerenzwaluw onze dakgoot om zijn jongen te voeren en landden er regelmatig ooievaars. Zelfs op ons dak! De toppers dit seizoen waren toch wel de zwarte roodstaart en beflijster die onze tuin bezochten en de purperreiger in het aangrenzende weiland.

Ook mochten we weer diverse natuurverschijnsels bewonderen. Van zwaar onweer en windstoten tot zonneschijn en lichtende nachtwolken. We genieten van het uitzicht uit onze slaapkamer!

Kortom alles vraagt weer om een update van de soortenlijstjes:
Vogels Categorie 1: In de tuin of in ons stukje sloot
Knobbelzwaan, waterhoen, huiszwaluw, heggemus, roodborst, winterkoninkje, spreeuw, merel, ekster, parkiet, kippen, koolmees, vink, turkse tortel, pimpelmees, meerkoet, grote zilverreiger, kauw, huismus, wilde eend, Indische loopeend, zebravink, putter, witte kwikstaart, boerenzwaluw, aalscholver, putter, beflijster, zwarte roodstaart, nijlgans, blauwe reiger, sperwer, ooievaar, fuut, sperwer, ringmus, ijsvogel, bonte specht, Pommerse eend

Vogels Categorie 2: In het weiland of overvliegend (mits waargenomen vanuit het bezoekerscentrum (ons huis) of de tuin)
buizerd, bruine kiekendief, grutto, roek, kraai, grauwe gans, Canadese gans, torenvalk, kokmeeuw, scholekster, kievit, stadsduif, smient, bosuil, gierzwaluw, purperreiger, gele kwikstaart, watersnip, veldleeuwerik, houtduif, brandgans, roodborsttapuit, boomkruiper, wulp, tuureluur, visdiefje, fazant, kramsvogel, krakeend, zeearend, zilvermeeuw, blauwe kiekendief, kuifeend, grote lijster, tjiftjaf

Insecten cat.1: argusvlinder, klein koolwitje, distelvinder, atalanta, dagpauwoog, franse veldwespen, rood weeskind, gehakkelde aurelia, bond zandoogje, klein koolwitje, buxusmot, citroenvlinder, oranjetip, wolzwever, veelkleurig lieveheersbeestje
Geleedpotigen cat.1: gestreepte Amerikaanse rivierkreeft
Weekdieren cat.1: gewone tuinslak, gewone wegslak
Amfibieën & reptielen cat.1: rugstreeppad, gewone pad
Amfibieën & reptielen cat.2: heikikker, groene kikker
Zoogdieren cat.1: diverse katten, gewone dwergvleermuis, bruine rat
Zoogdieren cat.2: haas, mol

Van ijsparkiet tot Grutto

Het is de trouwe lezertjes vast opgevallen dat het weer best een tijd stil is geweest op ons weblogje. Nu hadden we reden genoeg om even radiostilte te nemen: intussen zijn we verhuist naar Nieuwland en hebben we geholpen om een bruiloft te organiseren van Arné en Gerrinda. Neem daar nog wat grote projecten bij op Peters werk en wat groeispurtjes van Jente en je planning zit vol.

Desondanks lukte het toch om zo af en toe even te onthaasten. Zomaar eventjes een rondje door de polder, ganzen loeren bij de Zouweboezem of een tripje naar de Veluwe. Ook in dit seizoen is er weer van alles te zien. Bovendien is het weer nogal onvoorspelbaar de laatste tijd. Terwijl we 1 februari nog in de sneeuw liepen te wandelen bij de Soester Duinen, liepen we twee weken laten met korte mouwen in ons T-shirt te wandelen in Elspeet. Inmiddels hebben we ook alweer dikke regenbuien, hooswinden en regenbogen gehad. Ja, ook voor de natuurverschijnsels zijn het mooie maanden. Zo fotografeerde we de supersneeuwmaan. De grootste volle maan van het jaar omdat de maan op dat moment slechts 356.761 kilometer van de aarde af stond.

Omdat we nu in Nieuwland zijn neergestreken is ook de vogellijst vernieuwd. We noteren onze waarnemingen nu in twee categorieën:

Categorie 1: In de tuin of in ons stukje sloot
Knobbelzwaan, waterhoen, huiszwaluw, heggemus, roodborst, winterkoninkje, spreeuw, merel, ekster, parkiet, kippen, koolmees, vink, turkse tortel, pimpelmees, meerkoet, grote zilverreiger, kauw, huismus, wilde eend, Indische loopeend

Categorie 2: In het weiland of overvliegend (mits waargenomen vanuit het bezoekerscentrum (ons huis) of de tuin)
buizerd, grutto, ooievaar, roek, kraai, grauwe gans, Canadese gans, torenvalk, kokmeeuw, scholekster, aalscholver, fuut, blauwe reiger, nijlgans, kievit, stadsduif, smient, bosuil

De parkiet is natuurlijk wel een speciale ‘eend’ in de bijt. Het had hard gesneeuwd die nacht. Peter was het pad in de achtertuin aan het vrijmaken toen hij een vreemd geluid hoorde. Wat bleek een parkiet van de buren was ontsnapt. Hij was al flink doorweekt, maar toen Peter hem wilde grijpen besloot hij zelfs de sloot in te springen. Dus snel met een net het arme beestje eruit geschept en binnen in een krat laten opdrogen. Na een uurtje kon hij al weer fluiten en ’s middags was hij weer de oude. Wordt aangevuld!


Meteoren en kometen

Vannacht was het de uitgelezen nacht om echt even naar buiten te stappen. Niet alleen was er sterrenregen verwacht, ook komeet 46P/Wirtanen zou zichtbaar zijn. Volgens sommige de helderste komeet in 20 jaar. Dat willen we uiteraard meemaken.

De voorspellingen waren goed, het zou een koude nacht worden met minimale bewolking. Dus dik aankleden met dikke trui, dikke sokken, oorwarmers en wanten. De opstelling om sterren te fotograferen bestaat inmiddels uit: laptop, usb-kabel, usb-verlengkabels, statief, verrekijker en camera. Voor je dan goed en wel buiten staat ben je wel even bezig. De ontsteltenis was dan ook groot als je eindelijk buiten bent, omhoog kijkt en je ziet alleen wat doffe sterren en een dik wolkendek! Wat een pech. Sta je daar om 23:30 uur met je hele set.

Gelukkig trok na een kwartiertje wachten het wolkendek open en verscheen de sterrenhemel. Al snel zie ik de eerste vallende sterren. De ‘sterren’ zijn geen echte sterren maar ruimtepuin wat door de aantrekkingskracht van onze aarde de dampkring binnen vliegt en daar door de hoge valsnelheid verbrand. De wolk ruimtepuin waardoor onze aarde ieder jaar rond half december doorheen vliegt heet heel mooi de Geminidenzwerm. Behalve wat korte vallende sterren waren er ook redelijk lange vallende sterren bij die je goed kan zien vallen. Prachtig! Fotograferen lukt nog niet echt maar dat komt vast nog wel een keer.

Dan de komeet: met de Night Sky app zoek ik hem op. Hij moet ergens tussen het sterrenbeeld Stier en het Zevengesternte staan. Zoals geadviseerd gebruik ik onze verrekijker. Hiermee heb je toch een iets ingezoomd beeld van de sterren en kun je net wat meer zien. Gelukkig staan er twee heldere sterren in zijn buurt. Vanaf die twee sterren volg ik de sterren omhoog en kom ik uit bij de komeet. De foto die de NOS.nl bij hun artikel over de komeet hebben geplaatst schept een iets wat onrealistisch beeld van wat je kan verwachten. Er is een dof vlekje waar te nemen. Ook fotograferen lukt met grote moeite. Bijzonder is het wel! Zeker als je weet dat je naar een soort vuurpijl kijkt die meer dan 12 miljoen kilometer bij je vandaan vliegt.

Na een tijdje buiten te hebben gezeten zoek ik onderkoeld mijn bed op. Het resultaat meer dan 20 vallende sterren en foto’s van de komeet. Wil je ook onderkoeld raken en de komeet zien, wees dan snel het kan nog tot maandag. Daarna wordt de maan te fel om hem goed te kunnen waarnemen. Kijk voor het vluchtschema even hier.

Zoek de komeet

Afbeelding 1 van 5

De zingers van de Zouwe

Als je van vogelgeluid happy wordt is het nu wel de mooiste tijd om er ’s ochtends vroeg uit te gaan en de natuur in te trekken. Een paar weken terug was ik in natuurgebied De Zouweboezem. Dit gebied bestaat uit rietlanden, grienden en de rivier de Oude Zederik die er doorheen stroomt. Het gebied is fantastisch om vogels te spotten. Zeker als je vroeg in de ochtend bent is het een gefluit en gekwaak van jewelste. Of zoals het in het Hooglied staat: “De bloemen worden gezien in het land, de zangtijd genaakt, en de stem van de tortelduif wordt gehoord in ons land.”

Na eerst even bij de broedende kiekendieven te hebben gekeken ga ik via het plaatsje Sluis naar beneden, de dijk af. Er is daar een fietspad met aangrenzend veel riet. Al snel zie ik rietgorzen en tjiftjafs. Ook de rietzangers laten zich vandaag erg goed zien. Bovenin een rietstengel zittend schreeuwen ze hun keel schor met een repertoire waar een doorsnee orkest nog wat van kan leren. Na een stukje gelopen te hebben hoor ik een snor (niet te verwarren met gelijknamige lichaamsbeharing). Na een tijd wachten komt hij eindelijk te voorschijn. Hoewel zijn verenkleed niet heel bijzonder is, is zijn roep dat des te meer. Je kunt die hier beluisteren.

Als ik bij het plankenpand sta, zie ik opeens een blauwborst in mijn ooghoeken. Deze prachtig gekleurde vogel broed in ons land van maart tot juli. Buiten deze maanden overwinteren de blauwborsten in Spanje, Portugal en West-Afrika. Heel even laat hij zijn oranje staartveren waaieren maar het vogeltje is sneller dan ik kan fotograferen. Toch een prachtige ervaring. Als ik om 11:00 uur weer terug loop naar de auto is het inmiddels druk geworden op het fietspad. Andere vogelaars zijn gekomen om ook van dit prachtige natuurgebied te genieten. Ik ga snel naar Nieuwland, daar wacht de verbouwing.

Hitsige heikikkers en andere kwakers

De eerste week van april is het op veel plekken zover: de temperatuur stijgt iets waardoor kikkers en padden op slag verliefd worden. Dit is niet alleen te zien aan de grote hoeveelheid platgereden exemplaren op het asfalt of dubbeldekkers in de sloot. De heikikkers verraden hun verliefdheid doordat ze van kleur veranderen: van bruin naar lichtblauw! Een bijzonder verschijnsel.

De heikikker is een algemeen voorkomende, niet bedreigde kikkersoort die Europese bescherming geniet. Desondanks zijn ze veel minder bekend dan hun luidruchtige groene of bruine kikkerneefjes/-nichtjes. Twee jaar geleden hadden wij al geruchten gehoord dat de heikikker in de polder achter ons huis moest voorkomen. Een zoektocht vorig jaar leverde wat verdachte geluiden op, maar een waarneming kwam er niet. Tot afgelopen zondagmiddag tijdens een korte wandeling in het lente zonnetje.

Langs het druk bereden fietspad hoorden we het bekende geblob (als een fles die je onder water duwt) van de heikikker. Na wat speuren zagen we de blauwe jongens in de sloot en op de oevers zitten. Zodra je te dichtbij komt zijn ze meteen vertrokken. Wist je dat alleen de mannetjes heikikkers verkleuren in de paartijd? En als je goed oplet zie je binnen enkele honderden meters aan beide kanten van het pad meer dan 30 heikikkers zitten. Hoe hebben we die al die jaren over het hoofd kunnen zien!?
Natuurlijk is er op een zonnige middag in april nog meer te beleven in de polder. Ook de bruine- en groene kikkers blijken al flink wat kikkerdril gelegd te hebben. De ringslangen liggen weer op te warmen in het zonnetje. Zo zie je maar dat de ogenschijnlijk eentonige vlakke polder vol verrassingen zit!

Beunhazen en stille uilen

Momenteel zijn we hard aan het knutselen aan ons nieuwe stulpje in Nieuwland. Er moet veel gebroken, gesloopt, geschilderd, gestuct, geïsoleerd, etc. worden. Kortom we zijn flink aan het beun-hazen. Over hazen gesproken, de rammeltijd (paartijd) is momenteel op zijn hoogtepunt. Grote kans dat als je het weiland inloopt je een dolle haas ziet rennen. Soms verzamelen ze zich in kleine groepje om dan als een malle achter elkaar aan te rennen. De rammen vechten er goed op los en vergeten dan vaak alles om hen heen. Vanuit onze hut bij familie de Bruin kan je het goed zien. Echt genieten om na een dag ploeteren tot rust te komen in de hut.

Hoewel de grutto’s zich nu ophouden in de weilanden komt er toch regelmatig wat leuks langs. En als het niet bij de hut is dan wel ergens in het dorp. Je hoeft niet ver te gaan om van de natuur te genieten. Zo kregen wij op stille zaterdag een tip van iemand dat er op het Hoogeind een ransuil in de boom zat. Hij zat heerlijk te dutten en we konden op ons gemak foto’s schieten. Dezelfde dag zagen we ook bij restaurant Onder de Pannen een steenuil. Deze lijkt daar te broeden want sindsdien zien we hem regelmatig.

Piepers in de polder

Het is maart en dat betekent dat ook de grutto’s weer terug in ons land zijn. Het onmiskenbare gepiep ‘gruttooo, gruttooo, utto-utto-utto’ wordt weer gehoord. Na zo’n 5000 kilometer vliegen komen ze vanuit Senegal en Guinee-Bissau terug naar de voor hun vaste stekjes in onze weilanden. Uitgeput storten ze zich hier op de regenwormen en andere insecten. Al een paar jaar probeer ik foto’s te maken van deze prachtige vogels maar erg lukken wilde dat tot nog toe niet.

Tot ik vorige week een zondagmiddag wandeling in onze ‘achtertuin’ maakte. Wat een verrassing! Op het land van familie de Bruin was een pompinstallatie neergezet om het weiland blank te zetten. Hierdoor wordt een weiland omgetoverd in een plas-dras weiland. De plas-dras is erg belangrijk voor onze gasten uit Afrika! In de natte weilanden kunnen ze gemakkelijk met hun snavel in de modder porren. Zo kunnen ze hun afgetrainde buikje weer snel vullen met overheerlijke sappige regenwormen. De plas zat dan ook meteen vol met bezoekers: wintertaling, smienten, ganzen, wilde eenden en zowaar grutto’s en tureluurs!

Onze Aquila schuiltent komt nu heel goed van pas! Helaas is het nog niet zo lang licht, maar als het even kan zit ik in de tent aan de rand van de plas. Heerlijk om het ’s ochtends licht te zien worden met uitzicht over een blinkende spiegel waar af en toe wat doorheen hupt. Bijvoorbeeld een grutto vrouwtje met ringen aan haar poten. Deze is geringd door Astrid een paar weilanden verderop. Zelfs twee baltsende grutto’s kwamen even poseren. Op het toppunt zaten er maar liefst 22 grutto’s!

Turkse pizza

Wie regelmatig op waarnemingen.nl zit te F-5en zal vast wel gehoord hebben van de groep velduilen die kort geleden in Noordeloos was neergestreken. De groep bestond uit bijna 20 stuks hoorde we! Nu zijn we niet zo’n type vogelspotter die op elke nieuws-flash direct in de auto stappen om half Nederland door te kachellen voor een zeldzame wit gestippelde Hongaarse slavink of iets dergelijks. Maar zoveel uilen om de hoek, daar moeten we natuurlijk wel even gaan kijken. En dus, staan we met Arné op een gure zaterdagmiddag samen met de nodige hoeveelheid auto’s in de verte te turen bij de Tiendweg. We zien buizerds, kievieten, ganzen en kramsvogels maar de uilen laten zich niet zien. Wel twee groepen reeën. Maar liefst 30 stuks in totaal! Leuk maar daar kwamen we niet helemaal voor.
Pas als we Arné hebben afgedropt worden we echt verrast. Op de Kerkweg een paar honderd meter voor ons huis zien we in onze ooghoek een sperwer zitten. Hij zit ineengedoken in de struiken een Turkse tortel kaal te plukken. We keren meteen om en kunnen een paar foto’s maken. En dan, alsof hij heeft zitten wachten komt in een flits een buizerd langs. Hij laat zich vallen op de duif. De sperwer is totaal verrast en neemt het hazenpad. De buizerd vliegt een klein stukje met zijn buitgemaakte prooi maar als hij ons ziet laat hij de duif vallen en vliegt ook weg. Zo blijft een flink stuk Turkse lekkernij op het fietspad liggen. Hmmmmmm!

Pas enkele dagen later krijgen we de velduilen te zien. Op de foto zie je er twee met een beetje fantasie. Ze laten zich niet goed zien en daar moeten we het voorlopig mee doen. Van de fazant haan die af en toe onze moestuin bezoekt kunnen we betere foto’s maken. Of van de ijsvogel die Peter regelmatig ziet als hij in de pauze op zijn werk een rondje door Veenendaal loopt. Zo zie je maar, de mooiste natuur is vaak op plekken, dicht bij huis waar je dat niet verwacht.

Vogels voeren en beloeren

De winter sluipt langzaam ons land binnen. Het kwik in de thermometer zakt ’s nachts langzaam richting nul en soms is de blauwe lucht dagenlang niet te zien. De dagen worden korter waardoor je in het donker van huis gaat én in het donker thuiskomt. Hét moment voor de vogels in Karels Tuin om verwend te worden.

De eigenaren van dit (Google) natuurreservaat voeren de vogels niet zomaar. Ondertussen worden ze -op de momenten dat ze thuis zijn bij daglicht- vanachter het glas in de keuken beloerd met een telelens om de bewegingen en gedragingen vast te leggen. De stilte wordt enkel doorbroken door een opmerkelijke “plok”, veroorzaakt door mezenpootjes die landen op het raamvoederhuisje.

Vooral pimpel- en koolmezen komen graag eten van de zonnepitten. Huismussen durven ook, maar eten liever havermout. Duiven jatten de restanten kippenvoer sinds de voederplank is ingestort. Waarschijnlijk veroorzaakt door een duif met overgewicht. Behalve de mezen lust ook de grote bonte specht graag (zoutloze!) vogelpindakaas.

Voor de fotograaf W. Illem, ornitholoog H. Erwin en boswachter M. Aarten hebben we op JoeTroep twee filmpjes gezet van het raamvoederhuisje en de vogelpindakaas. Uiteraard zijn wij benieuwd of het jullie lukt die ijsvogel of visarend naar het raam te lokken!

Ontmoetingen in de polder

Om te genieten in de natuur hoef je niet ver te gaan. Op slecht 6 kilometer hierbij vandaan ligt een prachtig plekje: de Bolgerijsekade. Rond de Bolgerijskekade liggen mooie weilanden omgeven met grienden vol wilgen, elzenbosjes en populierenopstanden. Er lopen veel reeën in het gebied en er zitten tal van vogelsoorten. Iets voorbij de T-splitsing van de Bolgerijsekade en Kostverlorenweg kun je parkeren en vandaar neemt een wandelpad je mee de polder in. De slootjes staan voor krabbenscheer en in de natte stukjes loofbos groeien tal van paddenstoelen. De slootkanten begroeit met kattenstaarten en zwanenbloemen. Halverwege de route kom je langs een kijkscherm, maar het uitzicht over de plas water erachter is niet veel soeps. Veel interessanter is het hoornaar-nest vlak langs de route. Het zit netjes weggewerkt in een hol in een knotwilg. De knotwilgen zijn hier prachtig bekleed met dubbelloofvaren.

Vooral tegen de schemer bij de ondergaande zon is dit een prachtige plek om te zijn. De rust en stilte zijn fenomenaal. Een uil roept in de verte, een paar buizerds die vechten, een winterkoninkje wat dapper zijn territorium verdedigt. Op zo’n moment bekruipt je een gevoel wat niet in woorden is te vatten. Zoiets kan je alleen ervaren. Vooral na een dag werken kom je hier heerlijk weer tot jezelf. Hier kun je even je gedachten op een rijtje zetten. Even met God praten. Even luisteren naar de wind. Even genieten van de laatste rode zonnestraaltjes. Heerlijk!

Builenbrand jummie!

Tijdens onze poldersafari’s (niet te verwarren met wandelen) komen we nog wel eens wat tegen. Zo liepen we van de week langs een maisveld en viel mijn oog op iets grijs. Ik wist dat ik het wel eens eerder op een plaatje had gezien. Even Googlen leverde resultaat op: builenbrand. Een schimmel die de maisplant parasiteert. Hoewel die heerlijke middeleeuwse naam anders doet vermoeden is het geen probleem voor de volksgezondheid. Er gaan wel wat spookverhalen te ronde maar de sporen van de schimmel zelf zijn niet giftig. Wel kunnen op de builen nieuwe schimmels groeien die soms wel giftig zijn.

In Nederland zie je het niet vaak. Dit komt omdat de schimmel warme zomers nodig heeft om goed te gedijen. Daarnaast moet het tijdens de zomer een periode flink droog zijn geweest. Bij droogte ontstaan scheurtjes in de maisplant en kan de brandschimmel binnendringen. In Midden-Amerika doet de schimmel het wel goed. Daar wordt hij zelfs gekweekt. In Mexico worden de aangetaste, onrijpe kolven als een delicatesse gegeten, waar het huitlacoche wordt genoemd. Je kunt het zelfs ingeblikt kopen. Zelfs online, hier bijvoorbeeld.

Paddo’s in de polder

Dit verhaal begon bij een berichtje wat we kregen van @EstherTienhoven: “We gingen de schapen controleren en toen kwamen we iets geks tegen in het bos. We kunnen het niet plaatsen … jij?”

Wat zou dat zijn? Het lijkt wel rijp op een grasspriet, maar dat kan niet in de zomer. Hele kleine kevertjes misschien? Na wat research op internet komen we erachter. Het geks blijkt niets minder te zijn dan Witpootglinsterkopjes (Diachea leucopodia). Een minuscuul slijmzwammetje wat vrij zeldzaam is. Het plan is snel gesmeed: op zaterdagmiddag gaan we het zwammetje bewonderen.
Aangekomen op de boerderij gaan we op poldersafari in een oude Willy leger jeep. Een dergelijke auto rij je voor de fun, niet voor het comfort. Aangekomen op locatie treffen we een diversiteit aan planten aan. Een laagveenbosje waar weinig ingegrepen wordt door mensen. Langs een smal paadje, aan de voet van de boom is een groepje brandnetels en grassprieten overgroeit met iets wits. Het Witpootglinsterkopje! Alles is er mee bedekt, gras, brandnetels. Prachtig om te zien! Zoals de naam al aangeeft heeft het minuscule hoedje van elke paddenstoel een prachtig glanslaagje. Alleen met een goede macro-foto kun je dit zien.

Inmiddels schieten de paddenstoelen trouwens overal echt weer als paddenstoelen de grond uit. Vlakbij ons huis kun je duivelseieren vinden. Deze eieren zijn het begin van de grote stinkzwam.

Witpootglinsterkopje - Diachea leucopodia

Afbeelding 1 van 10